Głównie chodzi o krzesła, ale wytyczne mogą przydać się dla każdego mebla przeznaczonego do siedzenia.

Instrukcja jest przygotowana na prośbę przedsiębiorców produkujących meble do siedzenia. Nie ma ona na celu wytycznych zdrowotnych dotyczących ergonomii siadania na krzesłach, lecz do korzystania z krzeseł, zgodnie z ich przeznaczeniem. Zasady ergonomii mebli do siedzenia zawarte są w normach dotyczących wymiarów funkcjonalnych i tam należy ich szukać.

Wydaje się bardzo proste korzystanie z takiego wyrobu jak krzesło, taboret, pufa, sofa czy fotel.

Co może być trudnego w tej czynności?

Oczywiście wielu użytkownikom prawidłowe korzystanie z krzesła, nie sprawia problemu. Instrukcja dotyczy tych osób, które zamierzają korzystać z mebli do siedzenia niezgodnie z ich przeznaczeniem, czyli niezgodnie z zaleceniami opisanymi w normach europejskich. Zasady badania mebli do siedzenia opisane są, głównie w normie PN-EN 1728 i tej normie chciałbym poświęcić najwięcej słów. Norma PN-EN 1728 opisuje metody badawcze dotyczące większości rodzajów mebli do siedzenia. Jednym z pierwszych rodzajów badania wg wspomnianej normy jest badanie statycznego obciążenia siedziska dla mebli bez oparć oraz siedziska i oparcia dla mebli z oparciami. Badanie polega na przyłożeniu określonej siły do siedziska, następnie określonej siły do oparcia, zwolnienie siły z oparcia oraz zwolnienie siły z siedziska. Wartości sił w zależności od przeznaczenia wyrobów są różne. Niemniej jednak najmniejsze wymagania dla mebli użytku domowego wynoszą 130 kg na siedzisko oraz 45 kg na oparcie, czyli dużo więcej niż przeciętny użytkownik. Są to siły przykładane powoli 10 razy. Dla zbadania trwałości mebli do siedzenia wykonuje się takie same badania, lecz mniejszymi siłami. Liczba wykonanych cykli jest natomiast dużo większa od 25.000 dla mebli mieszkaniowych do 200.000 przy podniesionych wymaganiach dla mebli użytkowanych poza mieszkaniem. Do tych badań dochodzi także badanie przedniej krawędzi siedziska, czyli odwzorowanie siadania na brzegu wyrobu. Badanie to przedstawia częste korzystanie z krzeseł. Należy wiedzieć, że takie siadanie nie wpływa pozytywnie na stan naszego kręgosłupa i nie jest zgodne z prawidłowym użytkowaniem krzesła. Komisje normalizacyjne jednak przewidziały możliwość takiego użytkowania wyrobu, dlatego badanie to jest przeprowadzane. Do badań wytrzymałościowych zaliczamy również badanie podnóżków oraz podłokietników (poręczy). Siły przykładane do podłokietników mają zasymulować częste podnoszenie się z krzeseł czy foteli, wspierając się właśnie na podłokietnikach, dlatego wartość tej siły pionowej, np. dla mebli mieszkaniowych wynosi 70 kg. Ważnym również badaniem jest sprawdzenie udarności krzesła. Polega ono na spuszczaniu odpowiedniego przyrządu na siedzisko, czy uderzaniu specjalnym młotem w oparcie, bądź zrzucaniu krzesła z odpowiedniej wysokości. Do tych analiz dochodzą jeszcze inne sprawdzające całą konstrukcję, lecz bezpośrednio nie mają one wpływu na użytkowanie. Największym problemem jest zachowanie dostatecznej stabilności przez krzesło albo taboret. Badanie stateczności opisuje norma PN-EN 1022. Przedstawione są w niej metody przeprowadzania prób badania stateczności z uwzględnieniem obciążeń wyrobu podczas testu oraz wielkościami sił, jakie należy przyłożyć, aby zasymulować normalne użytkowanie.

Generalnie normy opisują testy prawidłowego korzystania z wyrobów, a także niektóre nieprawidłowe użytkowania wyrobu, lecz nie przewidują używania wyrobu do innych celów niż zostały przeznaczone.

Reasumując, krzesła służą do siadania na nich, a jeżeli posiadają oparcie to do opierania się plecami o oparcie. Kiedy wyrób jest wyposażony w podłokietniki, to służą one do oparcia na nich rąk oraz do wspierania się na nich przy wstawaniu.

Jeżeli producenci uzyskają na swoje wyroby pozytywne wyniki badań laboratoryjnych oraz zasady korzystania z wyrobów zostaną spełnione, to mebel będzie mógł służyć przez długi czas.

Należy pamiętać, że krzesło ( inne meble) do siedzenia:

• nie jest drabiną;
• nie jest trampoliną;
• nie jest huśtawką;
• nie jest piłką ,by nim rzucać;
• nie jest mieczem ani tarczą, aby nim walczyć.

Komitety normalizacyjne zamierzały w opracowanych normach przewidzieć wiele niezgodnych z przeznaczeniem przykładów nieprawidłowego korzystania z mebli do siedzenia, lecz nie są w stanie przewidzieć wszystkich odbiegających od poprawnego użytkowania zachowań.

Przykładowo, krzesła są sprawdzane na spadek z pewnej wysokości, lecz jest to niewielka wysokość mająca zasymulować przypadkowy spadek krzesła, a nie specjalne jego rzucanie.